Bajki terapeutyczne – dlaczego warto czytać je dzieciom?
Szczęśliwy ten, któremu w dzieciństwie czytano bajki. Już sam fakt, że książki najczęściej czyta jeden z rodziców, dziadków lub jedna z innych zaufanych dziecku osób, sprawia, że wspólny czas, przeżywany w taki właśnie sposób, zawsze zaowocuje. Kojarzył się on będzie naszym najmłodszym przede wszystkim z bezpieczeństwem, troską, bliskością, spokojem. Mając świadomość tego, jak wielką moc może mieć słowo czytane warto zaopatrzyć się również w tzw. bajki terapeutyczne.
A może bajkoterapia?
Literatura dziecięca jest przebogata. Niejednokrotnie rodzice gubią się w gąszczu propozycji serwowanych przez rozmaite wydawnictwa. Niektóre książki kuszą pięknymi ilustracjami, inne opisują przygody postaci z popularnych kreskówek. Tymczasem, bardzo często, siła tkwi w prostocie fabuły, nawiązaniu do znanych już dziecku zachowań bohaterów, z którymi mógłby się utożsamić. Nie zawsze to, co modne, krzykliwe, śmieszne bądź to co sprawdza się u innych dzieci, posłuży i naszej pociesze. Nade wszystko należy obserwować potrzeby własnych dzieci. Dużo się mówi obecnie o tzw. “przebodźcowanie” maluchów. Nasi podopieczni bardzo często potrzebują spokoju, zdrowej relacji, rozmowy. Z pomocą może tu przyjść np. bajkoterapia.
Opowieści, które pomagają
O korzyściach z czytania książek dzieciom powiedziano już wiele. Dobrze jest zwrócić uwagę na bajki terapeutyczne – czyli opowieści z wartościowym przekazem. Dzieci i młodzież bardzo intensywnie przeżywają swoje emocje, najczęściej nie umieją sobie z nimi właściwie radzić, często tej umiejętności nie posiadają nawet sami dorośli… Warto zatem już od najmłodszych lat wprowadzać dzieci w świat mądrych książek. Bajki terapeutyczne można podzielić na te o funkcji:
- relaksacyjnej,
- edukacyjnej (psychoterapeutycznej)
Bajki relaksacyjne
Mają na celu spowodować odprężenie u dziecka, ukoić jego nerwy, uspokoić, wyciszyć. Dobrze sprawdzą się podczas usypiania malucha, zwłaszcza po ciężkim, emocjonującym dniu. Głównym ich zadaniem jest wyciszenie dziecka, tak by choć na chwilę zapomniał o swoich zmartwieniach, by mógł np. spokojnie zasnąć. Z kolei sam problem, który wywołał stan napięcia, można spróbować przepracować sięgając później, chociażby po bajki o stricte terapeutycznej funkcji ( psychoterapeutyczne).
Bajki edukacyjne (psychoterapeutyczne)
Są bardzo pomocne, przy szukaniu rozwiązań konkretnego problemu, z którym zmaga się dziecko. Czy to będą jakieś lęki związane z trudnymi sytuacjami życiowymi (np. rzeczywistością domową, szkolną, przedszkolną) bądź też jakieś niepokojące wyobrażenia dziecka. Obecnie dużo się mówi o tzw. wysoko wrażliwych dzieciach, które mogą być bardziej podatne na przeżywanie częstszych i intensywniejszych stanów lękowych.
Konstrukcja bajki terapeutycznej i jej właściwości
Zazwyczaj fabuła bajki terapeutycznej (dostępnej na Eduksięgarnia) osadzona jest w znanym, pozytywnie kojarzonym przez malucha miejscu. Główny bohater, to postać, z którą dziecko może łatwo się zidentyfikować (np. inny chłopiec lub dziewczynka, miłe zwierzątko, zabawka) i która doświadcza lęków podobnych do tych, które nie są obce dziecku. Bajka opisuje, w jaki sposób postacie odczuwające sytuacje stresowe przeżywają swoje lęki, opisują je i w konsekwencji, jak radzą sobie z nimi. Dziecko zaprzyjaźnia się z bohaterami, bajka pomaga mu w mówieniu o swoich uczuciach, oswajaniu się z problemami, wskazuje na sposoby pomocne w rozwiązaniu trudnej dla dziecka sytuacji. Dziecko bardziej się otwiera, akceptuje swoje emocje. Rodzic z kolei, posiada dodatkowe narzędzie na drodze do zrozumienia swojego dziecka – są nimi bajki terapeutyczne.
W jakich konkretnych problemach mogą pomóc bajki terapeutyczne?
Dziecięcych powodów do zmartwień może być oczywiście wiele. Oto niektóre z nich: ciężka adaptacja w przedszkolu/szkole, podniesienie u dziecka poczucia własnej wartości, rozwód w rodzinie, dziecko bojące się ciemności, obawy przed wizytą u lekarza, co robić, gdy maluch się zgubi, o nieśmiałości, trudne rozmowy o chorobie, śmierci, i mnóstwo innych tematów.